การสังเกต (Observaton)

เป็นเครื่องมือในการรวบรวมข้อมูลอย่าหนึ่งที่นักวิจัยเชิงคุณภาพนิยมกัน

ประเภทของการสังเกต

                   1. การสังเกตแบบมีส่วนร่วม  (Participant Observation) ผู้สังเกตเข้าไปมีส่วนร่วมในชุมชน หรือเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มคนที่ทำการศึกษา

                  2. การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม (Non Participant Observation)การสังเกตที่ผู้วิจัยเฝ้าสังเกตอยู่วงนอกไม่เข้าไปมีส่วนร่วมในกิจกรรมกลุ่มที่ทำการศึกษา

การสังเกตการณ์ แบ่งได้ 3 ชนิด

            1. การสังเกตอย่างมีโครงสร้าง ผู้ศึกษามีการเตรียมสิ่งที่ต้องการสังเกตเอาไว้

2. การสังเกตอย่างไม่มีโครงสร้าง เป็นสังเกตการณ์ที่ผู้ศึกษาได้เตรียมวัตถุประสงค์ของการสังเกตการณ์ไว้ล่วงหน้า

3. การสังเกตการณ์ในห้องปฏิบัติการณ์เป็นการสังเกตในสถานการณ์ที่ผู้สังเกตการศึกษาได้กำหนดไว้ 

       อาจใช้วิธีการสังเกตผ่านห้องกระจกมองเห็นด้านเดียวเพื่อมิให้ผู้ถูกสังเกตรู้ตัว

อุปสรรคในการสังเกต

1. การเข้าถึงผู้ที่จะถูกสังเกต

2. โอกาสที่จะสังเกต

3. ลำดับความสำคัญของเหตุการณ์

4. การจดบันทึกข้อมูล

ข้อดีและข้อจำกัดในการสังเกตการณ์

ข้อดีในการสังเกตการณ์

                 1. สามรถสังเกตการณ์หรือบันทึกพฤติกรรมได้ทันที่ที่เกิดขึ้น

                 2. สามรถได้ข้อมูลที่แน่นอนและตรงกับสภาวการณ์จริงของพฤติกรรมนั้น

                 3. สามารถดำเนินการเก็บข้อมูลได้มากกว่าวิธีอื่นในกรณีเกิดความไม่เต็มใจจะให้ข้อมูลจากบุคคลหรือกลุ่มคน

ข้อจำกัดในการสังเกตการณ์

                 1.ไม่มาสามรถที่จะทำนายได้อย่าแน่ชัดว่าเหตุการณ์หนึ่งๆจะเกิดขึ้นตามธรรมชาติเมื่อใดจึงจะสังเกตการได้ทัน

                 2. มีปัญหาด้านปัจจัยสอดแทรกที่ไม่มีคาดคิดมาก่อน เช่น  การจราจร การจลาจล ความแปรปรวนของดินฟ้าอากาศ ฯลฯ